PROCEDURA POSTĘPOWANIA W PRZYPADKU UCZNIA Z CHOROBĄ PRZEWLEKŁĄ – CUKRZYCĄ

Każdemu dziecku z cukrzycą typu 1 szkoła zapewnia

  1. Możliwość zmierzenia poziomu glukozy na glukometrze w dowolnym momencie – także w trakcie trwania lekcji.
  2. Możliwość podania insuliny (w formie iniekcji za pomocą wstrzykiwacza – pena, ustalonej dawki przy użyciu pompy insulinowej)
  3. Możliwość zmiany zestawu infuzyjnego w przypadku leczenia osobistą pompą insulinową w odpowiednich warunkach zapewniających bezpieczeństwo i dyskrecję (gabinet profilaktyki szkolnej).
  4. Właściwe leczenie niedocukrzenia (hipoglikemii) zgodne ze schematem ustalonym z lekarzem, pielęgniarką szkolną i rodzicami dziecka.
  5. Możliwość spożycia posiłków o określonej godzinie, a jeśli istnieje taka potrzeba, nawet w trakcie trwania lekcji.
  6. Możliwość zaspokojenia pragnienia czy uzupełnienia węglowodanów oraz korzystania z toalety, także w czasie trwania zajęć lekcyjnych (należy dziecku zapewnić osobę towarzyszącą)
  7. Możliwość uczestniczenia w pełnym zakresie w zajęciach wychowania fizycznego oraz różnych zajęciach pozaszkolnych np. wycieczkach turystycznych.
  8. Prowadzenie pomiarów poziomu glukozy we krwi udzielenie informacji rodzicowi.
  9. Upowszechnienie wiedzy dotyczącej choroby wśród wszystkich nauczycieli poprzez umieszczenie w widocznym miejscu w pokoju nauczycielskim informatora na temat cukrzycy.
    10.Dostosowanie wymagań edukacyjnych oraz metod i form pracy do indywidualnych potrzeb i możliwości psychofizycznych dziecka z cukrzycą.

Procedury postępowania w przypadku hipoglikemii
Objawy hipoglikemii (niedocukrzenia)

Należy pamiętać, że objawy nie muszą występować łącznie. zdarzają się sytuacje, kiedy w przypadku hipoglikemii żaden z niżej wymienionych objawów nie występuje:

  • bladość skóry;
  • nadmierna potliwość;
  • drżenie rąk;
  • ból głowy;
  • ból brzucha;
  • tachykardia (szybkie bicie serca);
  • uczucie silnego głodu/wstręt do jedzenia;
  • osłabienie;
  • zmęczenie;
  • problemy z koncentracją, niemożność skupienia się i zapamiętania;
  • chwiejność emocjonalna, nadpobudliwość, niepokój;
  • nietypowe dla dziecka zachowanie/nagła zmiana nastroju;
  • napady agresji lub wesołkowatości przypominające stan upojenia alkoholowego;
  • ziewanie/senność;
  • zaburzenia mowy, widzenia i równowagi;
  • zmiana charakteru pisma;
  • uczeń staje się niegrzeczny, a nawet agresywny;
  • uczeń nielogicznie odpowiada na zadawane pytania;
  • kontakt ucznia z otoczeniem jest utrudniony lub uczeń traci przytomność (śpiączka);
  • drgawki – to jest wskazanie do podania dawki GlukaGenu

Sposoby postępowania przy podejrzeniu hipoglikemii
W przypadku hipoglikemii lekkiej (dziecko przytomne, w pełnym kontakcie, współpracujące, spełniające polecenia):

  1. Oznaczyć glikemię na glukometrze (potwierdzić niedocukrzenie).
  2. Podać węglowodany proste: 5 – 15 gr (np. ½ szklanki coca-coli lub soku owocowego, 3 kostki cukru rozpuszczone w ½ szklanki wody lub herbaty, glukoza w tabletkach lub w płynie, miód).
  3. Ponownie oznaczyć glikemię po 10-15 minutach, w celu upewnienia się skuteczności ww. działań.
  4. Jeśli wartości glikemii podnoszą się, można dziecku podać kanapkę (węglowodany złożone) lub przyspieszyć spożycie planowanego na później posiłku oraz ograniczyć aktywność fizyczną.
    W przypadku hipoglikemii średnio-ciężkiej (dziecko z częściowymi zaburzeniami świadomości, w ograniczonym kontakcie):
  5. Oznaczyć glikemię (potwierdzić niedocukrzenie).
  6. Jeżeli istnieje pewność , że dziecko może połykać – należy podać dziecku do picia płyn o dużym stężeniu cukru np. glukoza w żelu, glukoza w tabletkach, 3-5 kostek cukru rozpuszczone w ½ szklanki wody, coca cola z zawartością cukru, sok owocowy
  7. Jeżeli dziecko nie może połykać – postępowanie tak jak w przypadku hipoglikemii ciężkiej.
    W przypadku hipoglikemii ciężkiej (dziecko nieprzytomne, brak kontaktu, brak reakcji na bodźce, drgawki):
  8. Ułożyć dziecko w pozycji bocznej ustalonej.
  9. Wstrzyknąć domięśniowo glukagon (zastrzyk z glukagonem może podać pielęgniarka szkolna, lub nauczyciel/pracownik szkoły – jest to zastrzyk ratujący życie).
  10. Wezwać pogotowie ratunkowe.
  11. Skontaktować się z rodzicami dziecka.
  12. Dopiero gdy dziecko odzyska przytomność i będzie w dobrym kontakcie można mu podać węglowodany doustnie (sok, coca-cola, tabletka glukozy). Dziecku, które jest nieprzytomne nie wolno podawać niczego do picia ani do jedzenia do ust! *Jeżeli dziecko z cukrzycą zostanie znalezione nieprzytomne – z niewiadomych przyczyn – należy zawsze podejrzewać, że ma ciężkie niedocukrzenie i postępować jak opisano powyżej!

Procedury postępowania w przypadku hiperglikemii:
Objawy hiperglikemii Należy pamiętać, że objawy nie muszą występować łącznie. zdarzają się sytuacje, kiedy w przypadku hiperglikemii żaden z niżej wymienionych objawów nie występuje:

  • wzmożone pragnienie oraz potrzeba częstszego oddawania moczu;
  • rozdrażnienie, zaburzenia koncentracji;
  • złe samopoczucie, osłabienie, przygnębienie, apatia;
  • ból głowy;
  • ból brzucha;
  • nudności;
  • ciężki oddech (tzw. „oddech kwasiczy”)
  • bladość skóry

Sposoby postępowania przy podejrzeniu hiperglikemii
W przypadku hiperglikemii należy
:

  1. Dokonać pomiaru cukru (potwierdzić hiperglikemię).
  2. Podać insulinę (jeśli poziom glukozy we krwi wynosi więcej niż 250 -500 mg%, uczeń powinien otrzymać dodatkową dawkę insuliny, tak zwaną dawkę korekcyjną, w celu obniżenia zbyt wysokiego poziomu glukozy –informacja w zeszycie do samokontroli).
  3. podać płyny.
  4. Dokonać samokontroli – ponownego pomiaru glukozy.
  5. W razie stwierdzenia hiperglikemii dziecko nie powinno jeść, dopóki poziom glikemii nie obniży się (na skutek podanej dawki korekcyjnej).
  6. Po epizodzie hiperglikemii nie zostawiać dziecka samego.
  7. Jeśli występują wymioty – natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe
  8. Skontaktować się z rodzicami dziecka

W celu zapewnienie kompleksowej opieki podczas pobytu dziecka w szkole niezbędne są pisemne informacje od rodziców:

  1. Informacja na temat rodzaju stosowanej u dziecka insulinoterapii oraz używanych preparatów insulinowych.
  2. Informacja na temat sposobu odżywiania dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem następujących informacji:
    a) liczby planowanych posiłków w szkole oraz godziny ich spożycia;
    b) czy do danego posiłku należy podać insulinę (tzw. bolus przy leczenie metodą pompy insulinowej) – jeżeli tak, to ile jednostek na WW i o której godzinie.
  3. Częstotliwość pomiaru poziomu glukozy we krwi (ile razy dziennie i w jakich godzinach).
  4. Objawy hipo- i hiperglikemii u każdego ucznia – te objawy występują osobniczo, należy określić jakie objawy ma akurat to dziecko, w miarę dokładnie je opisać.
  5. Informacja na temat zalecanych u dziecka wartości glikemii: przed posiłkiem oraz przed i w trakcie wysiłku fizycznego.
  6. Informacja ile jednostek insuliny należy podać jako dawkę korekcyjną, w zależności od stopnia hiperglikemii (+ informacja jak podaje się bolus korekcyjny w przypadku leczenia pompą insulinową).
  7. Spis niezbędnych telefonów (telefony do rodziców, telefon do poradni diabetologicznej).
  8. Instrukcja i pokaz pomiaru glikemii za pomocą glukometru.
  9. Instrukcja i pokaz prawidłowego podania insuliny za pomocą pena czy innej metody leczenia cukrzycy.

mgr Barbara Kucharska – Edukator Zdrowotny
dr n.med. Iwona Pietrzak – Pediatra, Diabetolog

Procedura _plik do pobrania_pdf

OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA1 – z dnia 3 listopada 2022 r. w sprawie zaleceń postępowania dotyczących opieki nad uczniami z anafilaksją, astmą oskrzelową, alergicznym nieżytem nosa, atopowym zapaleniem skóry i pokrzywką w szkole_tutaj do pobrania

Accessibility