Zabiegi prowadzi mgr Jan Paczkowski fizjoterapeuta, specjalista laseroterapii.

w dniach: poniedziałki i środy
godziny pracy: 17:00-19:00

Biostymulacja  laserowa  to  pozytywna  odpowiedź  (reakcja)  tkanek  na naświetlanie słabą wiązką laserową. Przez efekty biostymulacyjne rozumiemy takie, którym wskutek naświetlania nie towarzyszy wzrost miejscowej temperatury tkanki o więcej niż 1°C. Do efektów biostymulacji  należą między innymi zwiększenie przepływu krwi w tkankach, wzmożenie angiogenezy, czyli tworzenia nowych naczyń krwionośnych. W naczyniach limfatycznych wzrost średnicy i przepływu oraz przyspieszenie regeneracji, hamowanie przepuszczalności naczyń krwionośnych, zmniejszenie obrzęku, przyśpieszenie gojenia, wzmożona regeneracja nabłonków i tkanki łącznej oraz tkanki mięśniowej i inne.

Na czym polega biostymulacja laserowa?

Biostymulacja laserowa to zabieg, bezbolesny i szybki, polegający na naświetlaniu miejsc zmienionych chorobowo laserem o niskiej mocy. Światło laserowe, które od dawna jest wykorzystywane w fizjoterapii nie wywołuje destrukcji tkanek, ale jednocześnie regeneruje tkanki i hamuje stany chorobowe.

Skoncentrowana wiązka

Laser biostymulujacy jest specjalnym urządzeniem, które emituje skoncentrowaną wiązkę światła o parametrach biostymulujących. Przyczynia się do przyśpieszenia przemiany materii oraz stymulacji komórek skóry do formowania włókien kolagenowych i elastynowych. Dodatkowo wzmaga przepływ krwi i pomaga w szybszym odprowadzaniu szkodliwych produktów. Podczerwone promieniowanie lasera dostarczają energię bezpośrednio do tkanek, co pozwala na uzyskanie efektu przeciwzapalnego przyśpieszającego gojenie. Po zabiegu laserowym układ odpornościowy jest pobudzony, dzięki czemu produkcja przeciwciał jest zwiększona. Optymalne rezultaty można zobaczyć po wykonaniu serii zabiegów. Niektóre rany są trudne do wyleczenia, wśród nich wymienia się: odleżyny, obrzęki skóry, odmrożenia, ciężkie postacie trądziku, a także zwiotczenie mięśni – w tych przypadkach laseroterapia jest doskonałym rozwiązaniem. Laser biostymulacyjny stosowany jest w stomatologii oraz rehabilitacji – działa przeciwzapalnie oraz leczy zespoły bólowe. Brak skutków ubocznych jest dodatkową zaletą.

Efekty terapeutyczne, jakie pozwala uzyskać biostymulacja to:

• stymulacja metabolizmu, oddychania i podziału komórek,
• wzrost odporności systemu immunologicznego,
• stymulacja mikrokrążenia,
• wzrost syntezy kolagenu,
• ułatwienie i zwiększenie działania substancji opóźniających starzenie się skóry,
• wzrost efektów przeciwbólowych, przeciwzapalnych oraz przeciwobrzękowych,
• pozytywny wpływ na procesy utleniające i regenerujące skórę,
• uśmierzenie bólu,
• regeneracja tkanki łącznej.

Przeciwskazania do biostymulacji

Najważniejszymi przeciwwskazaniami do wykonania zabiegu laserem biostymulacyjnym jest ciąża, miesiączka, gorączka lub choroba bakteryjna, źle wyrównana cukrzyca, otwory oraz nadczynność tarczycy. Ponadto jednym z przeciwwskazań do wykonania zabiegu laserowego jest rozrusznik serca.

Czas trwania zabiegu

W zależności od okolicy i powierzchni 1 zmiany 5 – 20 minut.

Cena zabiegu:

15 zł – 50 zł w zależności od obszaru i długości zabiegu

Sesja terapeutyczna z wykorzystaniem  indywidualnie dobranej serii zabiegów:

135 zł – jeden zabieg free

CENTRUM EDUKACJI MEDYCZNEJ – Pro Sano
Leczenie chorób metabolicznych i zaburzeń odżywiania 

KONTAKT:
Łódź, ul. Bł. A. Pankiewicza 15
działamy: poniedziałek – piątek
godziny pracy: 10:00 – 20:00
telefon: 696 872 846

www.diabeciaki.pl/cem-pro-sano

Fundacja Diabeciaki od 1 lipca rozpoczyna prowadzenie doradztwa, konsultacji i terapii psychologicznych. Będą na Was czekać doświadczeni i wykwalifikowani specjaliści do pomocy z problemami osobistymi, zawodowymi, oraz w radzeniu sobie z chorobą przewlekłą.

Serdecznie zapraszamy wszystkich niezależnie od wieku, dzieci, młodzież jak i osoby dorosłe do poradni CEM – Pro Sano na ul. Pankiewicza 15.

Umawianie wizyt pod nr tel. 696 872 846

mgr Rafał Kwiecień – psychopedagog, terapeuta
mgr Joanna Poprawska – psycholog
mgr Ewa Paczkowska – doradca w ochronie zdrowia, trener personalny

CENTRUM EDUKACJI MEDYCZNEJ – Pro Sano
Leczenie chorób metabolicznych i zaburzeń odżywiania 

KONTAKT:
Łódź, ul. Bł. A. Pankiewicza 15
działamy: poniedziałek – piątek
godziny pracy: 10:00 – 20:00
telefon: 696 872 846

www.diabeciaki.pl/cem-pro-sano

Prof. dr hab. n. med. Maciej Małecki
Kierownik Katedry i Kliniki Chorób Metabolicznych
Uniwersytetu Jagiellońskiego – Collegium Medicum

Pandemia COVID-19 zmieniła szereg elementów świata, jaki znaliśmy do tej pory, w szczególności w zakresie opieki zdrowotnej. Dotyczy to niewątpliwie postrzegania problemu szczepień, zwłaszcza u osób dorosłych, w tym także tych dotkniętych cukrzycą. Warto zauważyć, że w Polsce nie ma szczepień obowiązkowych u osób dorosłych po 19. roku życia. Istnieje jedynie lista szczepionek, które są zalecane przez Ministerstwo Zdrowia. Znajdują się na niej także szczepienia przeciw pneumokokom, bakteriom odpowiedzialnym m.in. za zapalenia płuc, zapalenie opon mózgowych czy posocznicę. Dobiegająca – miejmy nadzieję – końca pandemia dobitnie pokazała, że w naszych społeczeństwach istnieją grupy szczególnego ryzyka, które w sytuacji dodatkowego obciążenia organizmu ciężką chorobą infekcyjną układu oddechowego cechują się gorszym niż reszta populacji przebiegiem zakażenia i wyższą śmiertelnością. Dotyczy to wszystkich osób dorosłych z niektórymi chorobami przewlekłymi, m.in. z cukrzycą, zaburzeniami odporności oraz wszystkich osób dorosłych, które ukończyły 50. rok życia. Te właśnie grupy powinny zostać objęte profilaktyką zakażeń pneumokokowych. W tym kontekście raport dotyczący pneumokokowego zapalenia płuc oceniam jako publikację ważną, podnoszącą z jednej strony świadomość zagrożeń stwarzanych przez zakażenia pneumokokowe, w szczególności w grupach ryzyka, z drugiej zaś wskazującą drogę skutecznej medycznie i racjonalnej na płaszczyźnie ekonomicznej profilaktyki za pomocą szczepień.

więcej w PDF poniżej_kliknij tutaj aby pobrać

1. Możliwość zmierzenia poziomu glukozy na glukometrze w dowolnym momencie – także w trakcie trwania lekcji.
2. Możliwość podania insuliny (w formie iniekcji za pomocą wstrzykiwacza – pena, ustalonej dawki przy użyciu pompy insulinowej)
3. Możliwość zmiany zestawu infuzyjnego w przypadku leczenia osobistą pompą insulinową w odpowiednich warunkach zapewniających bezpieczeństwo i dyskrecję (gabinet profilaktyki szkolnej).
4. Właściwe leczenie niedocukrzenia (hipoglikemii) zgodne ze schematem ustalonym z lekarzem, pielęgniarką szkolną i rodzicami dziecka.
5. Możliwość spożycia posiłków o określonej godzinie, a jeśli istnieje taka potrzeba, nawet w trakcie trwania lekcji.
6. Możliwość zaspokojenia pragnienia czy uzupełnienia węglowodanów oraz korzystania z toalety, także w czasie trwania zajęć lekcyjnych (należy dziecku zapewnić osobę towarzyszącą)
7. Możliwość uczestniczenia w pełnym zakresie w zajęciach wychowania fizycznego oraz różnych zajęciach pozaszkolnych np. wycieczkach turystycznych.
8. Prowadzenie pomiarów poziomu glukozy we krwi udzielenie informacji rodzicowi.
9. Upowszechnienie wiedzy dotyczącej choroby wśród wszystkich nauczycieli poprzez umieszczenie w widocznym miejscu w pokoju nauczycielskim informatora na temat cukrzycy.
   10.Dostosowanie wymagań edukacyjnych oraz metod i form pracy do indywidualnych potrzeb i możliwości psychofizycznych dziecka z cukrzycą.

Procedury postępowania w przypadku hipoglikemii
Objawy hipoglikemii (niedocukrzenia)
Należy pamiętać, że objawy nie muszą występować łącznie. zdarzają się sytuacje, kiedy w przypadku hipoglikemii żaden z niżej wymienionych objawów nie występuje:

• bladość skóry;
• nadmierna potliwość;
• drżenie rąk;
• ból głowy;
• ból brzucha;
• tachykardia (szybkie bicie serca);
• uczucie silnego głodu/wstręt do jedzenia;
• osłabienie;
• zmęczenie;
• problemy z koncentracją, niemożność skupienia się i zapamiętania;
• chwiejność emocjonalna, nadpobudliwość, niepokój;
• nietypowe dla dziecka zachowanie/nagła zmiana nastroju;
• napady agresji lub wesołkowatości przypominające stan upojenia alkoholowego;
• ziewanie/senność;
• zaburzenia mowy, widzenia i równowagi;
• zmiana charakteru pisma;
• uczeń staje się niegrzeczny, a nawet agresywny;
• uczeń nielogicznie odpowiada na zadawane pytania;
• kontakt ucznia z otoczeniem jest utrudniony lub uczeń traci przytomność (śpiączka);
• drgawki – to jest wskazanie do podania dawki GlukaGenu

Sposoby postępowania przy podejrzeniu hipoglikemii
W przypadku hipoglikemii lekkiej (dziecko przytomne, w pełnym kontakcie, współpracujące, spełniające polecenia):

1. Oznaczyć glikemię na glukometrze (potwierdzić niedocukrzenie).
2. Podać węglowodany proste: 5 – 15 gr (np. ½ szklanki coca-coli lub soku owocowego, 3 kostki cukru rozpuszczone w ½ szklanki wody lub herbaty, glukoza w tabletkach lub w płynie, miód).
3. Ponownie oznaczyć glikemię po 10-15 minutach, w celu upewnienia się skuteczności ww. działań.
4. Jeśli wartości glikemii podnoszą się, można dziecku podać kanapkę (węglowodany złożone) lub przyspieszyć spożycie planowanego na później posiłku oraz ograniczyć aktywność fizyczną.
   W przypadku hipoglikemii średnio-ciężkiej (dziecko z częściowymi zaburzeniami świadomości, w ograniczonym kontakcie):
5. Oznaczyć glikemię (potwierdzić niedocukrzenie).
6. Jeżeli istnieje pewność , że dziecko może połykać – należy podać dziecku do picia płyn o dużym stężeniu cukru np. glukoza w żelu, glukoza w tabletkach, 3-5 kostek cukru rozpuszczone w ½ szklanki wody, coca cola z zawartością cukru, sok owocowy
7. Jeżeli dziecko nie może połykać – postępowanie tak jak w przypadku hipoglikemii ciężkiej.
   W przypadku hipoglikemii ciężkiej (dziecko nieprzytomne, brak kontaktu, brak reakcji na bodźce, drgawki):
8. Ułożyć dziecko w pozycji bocznej ustalonej.
9. Wstrzyknąć domięśniowo glukagon (zastrzyk z glukagonem może podać pielęgniarka szkolna, lub nauczyciel/pracownik szkoły – jest to zastrzyk ratujący życie).
10. Wezwać pogotowie ratunkowe.
11. Skontaktować się z rodzicami dziecka.
12. Dopiero gdy dziecko odzyska przytomność i będzie w dobrym kontakcie można mu podać węglowodany doustnie (sok, coca-cola, tabletka glukozy). Dziecku, które jest nieprzytomne nie wolno podawać niczego do picia ani do jedzenia do ust! *Jeżeli dziecko z cukrzycą zostanie znalezione nieprzytomne – z niewiadomych przyczyn – należy zawsze podejrzewać, że ma ciężkie niedocukrzenie i postępować jak opisano powyżej!

Procedury postępowania w przypadku hiperglikemii:
Objawy hiperglikemii Należy pamiętać, że objawy nie muszą występować łącznie. zdarzają się sytuacje, kiedy w przypadku hiperglikemii żaden z niżej wymienionych objawów nie występuje:

• wzmożone pragnienie oraz potrzeba częstszego oddawania moczu;
• rozdrażnienie, zaburzenia koncentracji;
• złe samopoczucie, osłabienie, przygnębienie, apatia;
• ból głowy;
• ból brzucha;
• nudności;
• ciężki oddech (tzw. „oddech kwasiczy”)
• bladość skóry

Sposoby postępowania przy podejrzeniu hiperglikemii
W przypadku hiperglikemii należy:

1. Dokonać pomiaru cukru (potwierdzić hiperglikemię).
2. Podać insulinę (jeśli poziom glukozy we krwi wynosi więcej niż 250 -500 mg%, uczeń powinien otrzymać dodatkową dawkę insuliny, tak zwaną dawkę korekcyjną, w celu obniżenia zbyt wysokiego poziomu glukozy –informacja w zeszycie do samokontroli).
3. podać płyny.
4. Dokonać samokontroli – ponownego pomiaru glukozy.
5. W razie stwierdzenia hiperglikemii dziecko nie powinno jeść, dopóki poziom glikemii nie obniży się (na skutek podanej dawki korekcyjnej).
6. Po epizodzie hiperglikemii nie zostawiać dziecka samego.
7. Jeśli występują wymioty – natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe
8. Skontaktować się z rodzicami dziecka

W celu zapewnienie kompleksowej opieki podczas pobytu dziecka w szkole niezbędne są pisemne informacje od rodziców:

1. Informacja na temat rodzaju stosowanej u dziecka insulinoterapii oraz używanych preparatów insulinowych.
2. Informacja na temat sposobu odżywiania dziecka, ze szczególnym uwzględnieniem następujących informacji:
   a) liczby planowanych posiłków w szkole oraz godziny ich spożycia;
   b) czy do danego posiłku należy podać insulinę (tzw. bolus przy leczenie metodą pompy insulinowej) – jeżeli tak, to ile jednostek na WW i o której godzinie.
3. Częstotliwość pomiaru poziomu glukozy we krwi (ile razy dziennie i w jakich godzinach).
4. Objawy hipo- i hiperglikemii u każdego ucznia – te objawy występują osobniczo, należy określić jakie objawy ma akurat to dziecko, w miarę dokładnie je opisać.
5. Informacja na temat zalecanych u dziecka wartości glikemii: przed posiłkiem oraz przed i w trakcie wysiłku fizycznego.
6. Informacja ile jednostek insuliny należy podać jako dawkę korekcyjną, w zależności od stopnia hiperglikemii (+ informacja jak podaje się bolus korekcyjny w przypadku leczenia pompą insulinową).
7. Spis niezbędnych telefonów (telefony do rodziców, telefon do poradni diabetologicznej).
8. Instrukcja i pokaz pomiaru glikemii za pomocą glukometru.
9. Instrukcja i pokaz prawidłowego podania insuliny za pomocą pena czy innej metody leczenia cukrzycy.

mgr Barbara Kucharska – Edukator Zdrowotny
dr n.med. Iwona Pietrzak – Pediatra, Diabetolog

Procedura _plik do pobrania_pdf

OBWIESZCZENIE MINISTRA ZDROWIA1 – z dnia 3 listopada 2022 r. w sprawie zaleceń postępowania dotyczących opieki nad uczniami z anafilaksją, astmą oskrzelową, alergicznym nieżytem nosa, atopowym zapaleniem skóry i pokrzywką w szkole_tutaj do pobrania

Mit pierwszy:

• Mogę prowadzić kontrolę cukrzycy wyrywkowo…

Nigdy w życiu! Cukrzyca jest chorobą, którą musisz kontrolować 24 godziny na dobę i jesteś jedyną osobą, która jest z tobą przez cały czas!!! Pamiętaj o tym. Możesz się stać najwyższym autorytetem dla swojej cukrzycy.

Mit drugi:

• Mam już 18 lat. Jestem dorosły i na pewno wiem co mam robić…

Ta myśl jest jak fatamorgana na pustyni! Miraż, zjawisko! Nie możesz pozbawić się przyjemności wizyt u swego ulubionego lekarza diabetologa! Bo kto cię doprowadzi do pionu, kiedy twoja hemoglobina glikowana jest duuużo za duża? Kto podpowie ile należy podać insuliny na kolejny kawałek pizzy?! Kto wreszcie się uśmiechnie i zapyta co u ciebie nowego?

W końcu znacie się już tyle lat!

Fakt faktem:
Cukrzyca jest chorobą.

Niektórzy patrząc na diabeciaka mówią: “tyle osób żyje z cukrzycą i dobrze” , “przecież to dziecko żyje normalnie, jak inni” albo zasłyszane osobiście “czy ty aby nie przesadzasz z tą cukrzycą???” Otóż, nie przesadzamy dbając o zdrowie diabeciaków! Cukrzyca jest chorobą, której nie widać, ale która co dzień dokłada ziarnko piasku do worka. Przed diabeciakami CAŁE życie i dlatego worek ten nie może im ciążyć.

Fakt drugi:
Dzieci też chorują na cukrzycę!

Fakt trzeci:
Diabetyk leczony terapią penową otrzymuje średnio dziennie 5 wstrzyknięć insuliny (dawki podstawowe i korekcyjne), co daje ok. 1825 zastrzyków rocznie! Do tego dochodzą ukłucia związane z pomiarem cukru – kolejnych 5-6 ukłuć dziennie! W te małe diabeciakowe paluszki! Kto zniesie tyle!

Fakt czwarty:
Diabetyk leczony pompą insulinową zmienia wkłucie podskórne średnio raz na 3 dni, co daje ok. 120 wkłuć rocznie! Jest różnica w ilości cierpienia, prawda? Między innymi dlatego lubimy pompy.

Niestety, ilość pomiarów poziomu cukru z diabeciakowych paluszków pozostaje co najmniej ta sama, a nawet jest większa. A nam pozostaje nadzieja, że w końcu ktoś wymyśli np. kolczyk mierzący cukier albo pomiar z oddechu – podobno już są próby.

Fakt piąty
Aby wykonać poziom cukru we krwi glukometrem Contour LINK potrzeba (podaję za firmą BAYER) ok. 0,6μl krwi. Jeśli użytkownik pompy insulinowej wykonuje ok. 8-10 pomiarów dziennie, przez cały rok, potrzeba do tego 0,6μl x 10 x 365 dni = 2,2ml krwi. Zatem tylko pół łyżeczki od herbaty krwi na rok wystarczy, aby kontrolować cukrzycę. Czy to tak wiele?

Fakt szósty
Insulina nie jest lekiem. Z cukrzycy nie można się wyleczyć. Insuliny nie można sobie dowolnie zastąpić inną np. tańszą (jaką tańszą???). Insulina jest hormonem niezbędnym człowiekowi do życia.

EDUKATOR ZDROWOTNY JAKO ASYSTENT OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ W PLACÓWKACH NAUCZANIA POWSZECHNEGO W POLSCE

Barbara Kucharska, Fundacja DIABECIAKI, 90-562 Łódź, ul. Łąkowa 11, e-mail: prezes@diabeciaki.pl

STRESZCZENIE

Edukacja ukierunkowana na potrzeby zdrowotne uczniów niepełnosprawnych w wyniku choroby przewlekłej w Polsce pozostaje pustym wyrażeniem, krzesłem bez oparcia. Niniejszy artykuł zawiera propozycje zmian w szkolnictwie, które dzięki poparciu zainteresowanych Zespołów Terapeutycznych, maja szanse wypełnić lukę edukacyjna w zakresie chorób przewlekłych i postępowaniu z uczniem niepełnosprawnym w placówkach nauczania powszechnego w Polsce poprzez wprowadzenie funkcji Edukatora Zdrowotnego.

Edukator Zdrowotny to osoba chorująca na cukrzycę typu 1, wykształcona podczas specjalistycznych studiów podyplomowych prowadzonych na wydziale Promocji Zdrowia Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Celem artykułu jest wykazanie, jak ważną rolę pełni Edukator Zdrowotny w procesie edukacyjnym dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w wyniku chorób przewlekłych w placówkach oświatowych polskiego systemu edukacji powszechnej.

WSTĘP

Szkolna edukacja zdrowotna w Polsce skupia się na dwóch głównych obszarach: wychowania fizycznego i sportu oraz na upowszechnianiu wiedzy i nawyków związanych z prowadzeniem zdrowego stylu życia [1-5]. Zarówno z założeń programowych, jak i realizowanych konkretnych programów wynika, że edukacja ta skierowana jest do osób zdrowych w różnym wieku szkolnym. Natomiast szkolna edukacja ukierunkowana na potrzeby dzieci i młodzieży niepełnosprawnej w wyniku chorób przewlekłych nie istnieje, prowadząc do marginalizacji potrzeb zdrowotnych tej grupy młodych osób. Coraz powszechniejszym zjawiskiem staje się wykluczenie z systemu edukacji powszechnej oraz izolacja społeczna młodych osób chorych przewlekle, wynikająca z zaniedbań systemowych i niewiedzy, panującej zarówno wśród nauczycieli, jak i grup rówieśniczych. Jednocześnie, każda choroba (nie tylko przewlekła, chociaż taka w szczególności) jest jednym z najbardziej niechcianych i niepożądanych zjawisk dla każdego członka społeczeństwa. Akceptacja choroby jest procesem niezwykle trudnym, zarówno dla samej osoby chorej, jak i dla członków rodziny i poszczególnych grup społecznych, do których osoba chora należy. Bez wątpienia, akceptacja choroby i pogodzenie się ze stanem zdrowia, odbiegającego od przyjętych norm społecznych w nowoczesnym społeczeństwie, przychodzi najtrudniej osobie w wieku rozwojowym – dziecku, u którego zdiagnozowano chorobę przewlekłą [6]. Chociaż problem ten dotyczy wszystkich chorób przewlekłych, w sposób szczególny uwidacznia się w przypadku dzieci z cukrzycą [7] Wczesne objawy cukrzycy są zwykle nierozpoznawalne, gdyż należą do nich zmęczenie, senność, nadmierne pragnienie. Symptomy te, w szczególności u dzieci, trudno jednoznacznie skojarzyć z cukrzycą. Dlatego konkretna diagnoza cukrzycy jest zawsze zaskoczeniem dla dziecka i dla rodziców: u dziecka, które nie sprawiało wrażenia chorego, nagle rozpoznawana jest niebezpieczna choroba przewlekła, z którą będzie się zmagać do końca życia nie tylko dziecko, ale i cała rodzina. Taka diagnoza wywołuje szok, wzmagany często przez stygmatyzację osób chorych na cukrzycę, jak i przez medialny chaos i krążące mity, które stają się przyczyną odrzucenia społecznego. Dodatkowo, cukrzyca powoduje powstanie poczucia zagrożenia związanego z koniecznością wprowadzenia szeregu zmian w dotychczasowym trybie życia rodziny. Jest to źródłem wielu trudnych sytuacji, ponieważ wpływa na sposób funkcjonowania dziecka na różnych płaszczyznach życia codziennego [8].

Diagnoza cukrzycy czy innej choroby przewlekłej, stawia młodego człowieka w sytuacji trudnej, która zakłóca, a niekiedy uniemożliwia realizację celów, zadań, planów i potrzeb. Częste pobyty w szpitalu, odizolowanie od środowiska rodzinnego, a także konieczność ścisłego przestrzegania rygorów leczenia powodują, iż z czasem narastają symptomy zmęczenia. Dzieci chorujące przez wiele lat na cukrzycę, wykazują większe nasilenie objawów zmęczenia w porównaniu z dziećmi z chorobą świeżo zdiagnozowaną. Cechą charakterystyczną dla nastoletnich cukrzyków jest też odczuwanie tego zmęczenia w całym ciele; często młode osoby z tej grupy uskarżają się na różne dolegliwości fizyczne bóle kręgosłupa, nóg, stawów, mięśni. Miewają okresy senności w ciągu dnia, jednocześnie skarżąc się na trudności z zasypianiem. Osobom chorym długotrwale nierzadko brak cierpliwości, energii, tracą zainteresowanie dotychczasowymi zajęciami. Nieraz stają się napięte, drażliwe, kłótliwe, płaczliwe. Ponadto mają oni raczej zaniżoną samoocenę, brak im pewności siebie.

Nastolatki chorujące na cukrzycę żyją w stanie przewlekłego obciążenia psychicznego spowodowanego koniecznością stałego i aktywnego angażowania się w leczenie. Prowadzi to do poczucia nieustannego zagrożenia, winy, niskiej samooceny i niestety do depresji. Świadomość nieuleczalności choroby oraz obawy przed ewentualnymi powikłaniami są czynnikami dodatkowo obciążającym psychikę nastolatków, co w efekcie może prowadzić do pojawienia się, a następnie zaostrzenia objawów choroby głównej.

To, jak bardzo cukrzyca uniemożliwia funkcjonowanie choremu dziecku w społeczeństwie, zależy nie tylko od samej choroby i jej przyczyn, ale także od sposobu akceptacji trudności związanych z chorobą przez chorego. Taka choroba jak cukrzyca może być traktowana przez dziecko jako słabość, wada, a nawet i kara. W ten sposób cukrzyca staje się wrogiem, a walka z nią staje się życiowym celem dziecka, co negatywnie wpływa na jego dalszy, prawidłowy rozwój oraz na samo postrzeganie choroby jako „niemożliwej do zarządzania”. Długotrwałe obciążenia psychiczne, związane z chorobą oraz jej leczeniem, mogą doprowadzić do zmiany obrazu samego siebie oraz sposobu wartościowania własnych potrzeb u młodej osoby chorej na cukrzycę.

Takiemu postrzeganiu przeczy postęp technologiczny ostatnich trzech dekad, jaki dokonał się w leczeniu cukrzycy. Obecnie, dzięki zastosowaniu nowoczesnych systemów monitorowania glikemii i rozwiązań technicznych (np. aplikacje mobilne), cukrzyca jest chorobą nie tylko „możliwą do zarządzania”, ale właściwie prowadzona nie stanowi przeszkody dla wszelkich aktywności, w tym sportowych, właściwych dla dzieci i młodzieży w wieku szkolnym oraz dla osób dorosłych. Z cukrzycą można się zaprzyjaźnić i prowadzić normalny tryb życia, mając jej świadomość. Aby zbudować taką świadomość u młodej osoby ze zdiagnozowaną cukrzycą, konieczna jest współpraca z osobą doświadczoną – Edukatora Zdrowotnego, który przejmie rolę wspomagającą w procesie edukacyjnym: rolę proaktywną, a nie tylko reaktywną w sytuacjach kryzysowych. To Edukator zna i potrafi rozpoznać przejawy różnych stanów chorobowych w cukrzycy oraz udzielić pierwszej pomocy. Jednocześnie, Edukator rozpoznając stany złego samopoczucia i obniżonej sprawności intelektualnej dziecka spowodowane wahaniem poziomu cukru we krwi, umie uwzględnić je w codziennym procesie uczenia się (od strony dziecka) oraz nauczania (od strony nauczyciela).

EDUKATOR ZDROWOTNY – KSZTAŁCENIE I ROLA W SYSTEMIE EDUKACJI SZKOLNEJ

Choroby przewlekłe, ich monitoring, prowadzenie i całościowy proces leczenia, są największym wyzwaniem dla każdego systemu opieki zdrowotnej i edukacji. Szczególny nacisk edukacyjny związany z codziennym monitoringiem młodych osób chorujący przewlekle powinien być położony w placówkach edukacji powszechnej. Nadzór nad dziećmi i młodzieżą niepełnosprawną w wyniku choroby przewlekłej w placówce oświatowej wymaga nie tylko podstawowej i aktualnej wiedzy jakie podjąć pierwsze przedmedyczne działania w przypadkach zaistnienia sytuacji problematycznych, ale przede wszystkim umiejętności edukowania i utrwalania dobrych nawyków zdrowotnych. Placówki oświatowe, w których funkcjonują dzieci i młodzież nie są przygotowane, aby pomóc zarówno samym uczniom chorym, nauczycielom oraz uczniom zdrowym – w podejmowaniu odpowiednich działań, w wypracowywaniu metod sprzyjających współżyciu w jednej, szkolnej grupie społecznej. Powstały w 2011 roku projekt zawodu Edukatora Zdrowotnego, ma wyjść naprzeciw tym od wielu lat zdefiniowanym potrzebom [9]. Celem projektu jest połączenie wszystkich aspektów w zakresie edukacji zdrowotnej: profilaktyki, edukacyjnych ścieżek zdrowia, asystencji osobistej dla osób z chorobami przewlekłymi, które wymagają pomocy osoby trzeciej (głównie dla dzieci chorych na cukrzycę typ I) w skonkretyzowane działanie edukacyjno-prewencyjne, jakim jest funkcja Edukatora Zdrowotnego w nowoczesnym szkolnictwie powszechnym.

Przygotowanie osoby do wykonywania zawodu Edukatora Zdrowotnego musi opierać się na zintegrowanym modelu kształcenia uzupełniającego. Dlatego, wraz z ideą samego zawodu, w Fundacji „Diabeciaki” opracowano specjalny program Studiów Podyplomowych dla edukatorów zdrowotnych w zakresie promocji zdrowia, edukacji zdrowotnej i profilaktyki cukrzycy i związanych z nią chorób przewlekłych u dzieci i młodzieży. Cukrzyca, astma, alergie, celiakia, choroby układu krążenia są coraz powszechniejsze wśród dzieci i młodzieży. Istnieje zatem ogromna potrzeba, aby placówki oświatowe były dobrze przygotowane i stały się mocnym wsparciem dla rodziców, lekarzy, ale również samych nauczycieli. Założeniem tych studiów podyplomowych jest poszerzenie wiedzy o chorobach przewlekłych poprzez zastosowanie nowych form nauczania, łączących wiedzę teoretyczną z doświadczeniem osób chorych, w oparciu o zdefiniowane oczekiwania wyrażone przez podopiecznych m.in. Fundacji „Diabeciaki”, przeanalizowane przez współpracujących z Fundacją specjalistów z zakresu diabetologii i wdrożone do edukacji podyplomowej. Wiedza uzyskana w trakcie tych studiów podyplomowych stanowi doskonałe uzupełnienie wcześniej zdobytych kwalifikacji na takich kierunkach jak np. pielęgniarstwo, farmacja, biologia z dydaktyką, pedagogika, socjologia, psychologia i wielu innych.

Studia Podyplomowe dla Edukatorów Zdrowotnych pozwalają uzyskać wiedzę i umiejętności niezbędne do prowadzenia edukacji prozdrowotnej, utrwalania dobrych nawyków żywieniowych oraz dobrej kondycji psychofizycznej, wspierania rodzin i pacjentów z chorobami przewlekłymi w środowisku szkolnym/zawodowym oraz wsparcia w tym obszarze działań lekarza rodzinnego/diabetologa/pediatry.

Celem studiów jest przekazanie oraz usystematyzowanie ogólnej wiedzy na temat:

1. zachowań prozdrowotnych w zakresie cukrzycy i związanych z nią chorób przewlekłych u dzieci i młodzieży,
2. leczenia cukrzycy, w tym insulinoterapii, zasad właściwego żywienia, fizykoterapii,
3. anatomii, fizjologii i patofizjologii wybranych układów i narządów wewnętrznych,
4. ratownictwa medycznego,
5. psychologii z elementami psychoanalizy,
6. pedagogiki z metodyką nauczania,
7. psychoprofilaktyki i komunikacji interpersonalnej,
8. organizacji świadczeń zdrowotnych na rzecz osób chorych przewlekle w powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz w prywatnej ofercie produktowej.

Sposoby prowadzenia zajęć umożliwiają osiągnięcie założonych efektów kształcenia; są to między innymi wykłady, seminaria, ćwiczenia w formie warsztatowej. Efekty kształcenia monitorowane są na bieżąco przez prowadzących poszczególne przedmioty wykładowców w porozumieniu z kierownictwem studiów za pomocą różnorodnych sposobów oceny efektów kształcenia: prezentacji, warsztatów, prac zespołowych, obserwacji i oceny umiejętności praktycznych, zaangażowania w dyskusje. Sprawdzanie efektów kształcenia w warunkach ograniczonego czasu pozwala ocenić jego umiejętności organizowania pracy, samodzielność myślenia oraz komunikowania się w warunkach stresowych. Absolwent uzyskuje wiedzę i kwalifikacje w zakresie promocji zdrowia, edukacji zdrowotnej i profilaktyki cukrzycy i związanych z nią chorób przewlekłych u dzieci i młodzieży. Zdobyte umiejętności i kwalifikacje potwierdzone są świadectwem ukończenia Studiów Podyplomowych.

Podczas nauki studenci omawianych Studiów podyplomowych, uzyskują także wiedzę z zakresu przepisów prawa dotyczących świadczeń na rzecz osób chorych przewlekle. Pozwala to na prawidłową i odpowiednio wczesną identyfikację potrzeb pacjenta w życiu codziennym, jak i w sytuacjach nagłych, związanych np. ze zmianami w sposobie leczenia. Studenci uczą się również stosownego nadzorowania funkcjonowania swoich podopiecznych w systemie opieki zdrowotnej, co zabezpiecza realizację niezbędnych potrzeb pacjentów; polski system opieki zdrowotnej jest trudny dla każdego pacjenta, a dla pacjentów młodych, chorujących przewlekle i ich rodzin – stanowi kolejne, ciągłe wyzwanie.

Edukator Zdrowotny powinien mieć przygotowanie psychologiczne. Cukrzyca już od momentu samego jej rozpoznania jest źródłem stresu, reakcji lękowych, zaburzeń depresyjnych. Związek między depresją a cukrzycą dostrzegany był w medycynie od ponad 300 lat [10]. Liczne badania, prowadzone od lat 80-tych minionego wieku wskazują na dodatnią korelację między cukrzycą a upośledzeniem funkcji poznawczych u chorych na cukrzycę. Zagrożenie utratą niezależności wskutek postępującego pogorszenia funkcji poznawczych i sprawności fizycznej może być powodem większych obaw i stresu niż kliniczny postęp znanych powikłań cukrzycy [11]. Świadomość własnej choroby, jej nieuleczalności oraz zagrożenia stanami hipoglikemii, kwasicy ketonowej, a także możliwości rozwoju późnych powikłań choroby, może mocno wpływać na nastrój i zachowania społeczne dzieci i młodzieży. Zindywidualizowane wsparcie psychologiczno-pedagogiczne dla ucznia przewlekle chorego jest kolejnym aspektem proponowanych Studiów podyplomowych. Tego typu pomoc jest niezbędnym elementem egzystencji w szkole, który ma bezpośrednie przełożenie na wyniki nauczania oraz odnalezienie się chorego w grupie rówieśniczej. Zgodnie z uregulowaniami prawnymi [12-15] dzieci z cukrzycą i innymi chorobami przewlekłymi zaliczone są do grupy dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się, dla których dyrektor szkoły powinien zorganizować pomoc polegającą na rozpoznawaniu i zaspokajaniu indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych ucznia oraz rozpoznawaniu jego indywidualnych możliwości psychofizycznych. Dlatego proponowane Studia podyplomowe mogą stać się niezwykle przydatne m.in. dla pracowników placówek oświatowych.

Zakładając, że Edukatorem Zdrowotnym, zatrudnionym przez daną placówkę jest osoba, która ma wiedzę i własne doświadczenie w obsłudze sprzętu elektronicznego w jaki jest wyposażone dziecko chore na cukrzycę, następuje bezprecedensowa poprawa bezpieczeństwa zarówno dla samych dzieci chorych, jak i dla ich otoczenia. Doświadczony i wykształcony Edukator Zdrowotny potrafi zmierzyć poziom cukru, wie jak postąpić w sytuacjach problemowych np. wymiana wkłucia w przypadku korzystania przez chore dziecko z pompy insulinowej; Edukator Zdrowotny potrafi także radzić sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu i życiu podopiecznego np. w przypadku hipoglikemii (powikłanie cukrzycy grożące śmiercią oznaczające spadek poziomu cukru we krwi poniżej 20mg/dl) umie wykonać zastrzyk GlukaGenu oraz wie jak udzielić pomocy dziecku w przypadku hiperglikemii (powikłanie związane z wysokim poziomem cukru we krwi, które może powodować zagrażającą życiu kwasicę ketonową). Tego typu powikłania mogą występować w sytuacjach stresowych dla dziecka np. podczas egzaminów. Zgodnie z prawem, podczas egzaminów musi być obecna osoba towarzysząca dziecku choremu na cukrzycę, zabezpieczająca dziecko i będąca w stanie rozpoznać zagrożenia związane z wahaniem poziomów cukru we krwi u dziecka i udzielić na czas właściwiej pomocy. Zarówno w przypadku hipoglikemii jak i hiperglikemii chory musi odzyskać równowagę psychiczną i samodzielność umysłową, aby zasiąść do dalszej części egzaminu. Edukator asystuje choremu przez cały ten czas.

EDUKATOR – SYMBOL CZY RZECZYWISTOŚĆ

Słowo „Edukator” w aktualnej, polskiej rzeczywistości jest słowem powszechnie używanym, które jednak nie odpowiada rzeczywistemu znaczeniu. Według „Słownika Języka Polskiego” edukator to ”osoba, która zawodowo zajmuje się edukacją – uczeniem, kształceniem kogoś; nauczyciel” [16]. Tymczasem, jak wynika z moich obserwacji, dzisiaj „edukator” to w większości przypadków puste słowo, za którym nie tylko nie stoi człowiek, ale również żadna idea. Słowo to znajduje swoje oparcie tylko i wyłącznie w wizji edukatora, który nie ma ludzkiej postaci, osobowości, inteligencji, wiedzy, wreszcie empatii. W przeciwieństwie do samej wizji, osoba-edukator, spełniający swoje zadania szczególnie w obszarze zdrowia, jest koniecznością; Edukator staje się bowiem odpowiedzią na jasno zdefiniowane społeczne potrzeby (a tym samym: braki) w zakresie edukacji zdrowotnej w placówkach oświatowych. Edukator, jako asystent osoby chorej przewlekle w szkołach, przedszkolach, żłobkach, placówkach wychowawczych, domach dziecka, to człowiek, który istnieje w programie proponowanych Studiów podyplomowych. Ponadto, zawód Edukator Zdrowotny to propozycja również dla osób niepełnosprawnych.

Obecnie, cukrzyca typu 1 u dzieci i młodzieży, jest najlepiej ze wszystkich chorób przewlekłych wyposażoną w elektroniczne „gadżety” pozwalające na zdecydowanie lepszą kontrolę choroby. Są to systemy ciągłego monitorowania glikemii, często sprzężone z nowoczesnymi pompami insulinowymi i urządzeniami mobilnymi typu smartfon. Takie systemy ułatwiają podejmowanie właściwych decyzji terapeutycznych w ciągu całodobowego funkcjonowania organizmu. Pomimo tego, cukrzyca u dziecka w wieku 3-8 lat, uczęszczającego codziennie do placówki oświatowej, wymaga obecności osoby asystującej podczas wykonywania podstawowych czynności dotyczących choroby: higieny, pomocy w pomiarze cukru we krwi, przeliczenia wymienników węglowodanowych i białkowo-tłuszczowych, jakie zjadło dziecko w posiłku oraz zrekompensowania posiłku insuliną podaną zgodnie ze schematem leczenia dziecka. Dla nauczycieli, wychowawców i pozostałej kadry pedagogicznej, a często również dla szkolnych pielęgniarek, czas pobytu w szkole młodej osoby chorej na cukrzycę i proces postępowania z taką osobą, stanowi istotny problem, zakłócający normalny proces edukacyjny zarówno dziecka chorego, jak i pozostałych uczniów.

Taka sytuacja spowodowała pojawienie się w polskich placówkach oświatowych nowej postaci: kobiety z podkrążonymi oczami zwana Matką Koczującą. Postać ta podczas całego pobytu chorego dziecka na zajęciach szkolnych, siedzi pod salą i wyczekuje. Podczas przerw, wpada do klasy i zabiera dziecku czas na odpoczynek pomiędzy zajęciami mierząc cukier, podając kanapkę albo insulinę, jeśli poziom cukru przekracza 120 mg/dl bo w tej sytuacji dziecko nie dostanie jeść. Po dzwonku na kolejną lekcję Matka Koczująca nadal wyczekuje pod salą. Do następnej przerwy. I tak przez 5 dni w tygodniu. Jest jeszcze inna, nowa postać: Matka Tolerowana w przypadku dziecka w żłobku lub przedszkolu, która towarzyszy dziecku cały czas podczas zajęć po to, aby było „społecznie przystosowane”. Wprowadzenie Edukatorów Zdrowotnych do szkół i przedszkoli, jako asystentów dzieci z cukrzycą, może skutecznie rozwiązać problem Matek Koczujących i Matek Tolerowanych, co jednocześnie będzie sprzyjać powrotowi matek do pracy, jednocześnie wspomagając proces usamodzielniania dzieci chorych na cukrzycę.

WNIOSKI

Statystyki związane z zachorowalnością na cukrzycę wskazują, iż z roku na rok przybywa w Polsce osób chorych na tą chorobę przewlekłą [17,18]. Dotyczy to nie tylko populacji osób dorosłych, ale także i dzieci. Dlatego z roku na rok w szkołach będzie przybywać dzieci i młodzieży zmagającej się z cukrzycą i innymi chorobami przewlekłymi.

Placówki oświatowe edukacji powszechnej tworzą środowisko nauczania i wychowania dzieci, w tym dzieci z różnymi chorobami przewlekłymi. Środowisko to jest niespójne, często dyskryminujące potrzeby dzieci chorych, zaś kadra pedagogiczna nie jest w stanie pełnić jednocześnie wielu funkcji: edukacyjno-opiekuńczych oraz asystenckich dla dzieci niepełnosprawnych w wyniku choroby przewlekłej. Istnieje więc jasno zdefiniowana potrzeba uzupełnienia kadry pedagogiczno-wychowawczej o osoby posiadające wiedzę o chorobach przewlekłych, podstawowe umiejętności i kompetencje coachingowe, potrzebne doprowadzenia treningu diabetologicznego z pacjentem – uczniem chorym na cukrzycę. Takimi osobami są Edukatorzy Zdrowotni.

Stworzenie projektu Studiów Podyplomowych dla Edukatorów Zdrowotnych stanowi wyjście naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa ubogiego w wiedzę i złaknionego edukacji, chętnego do nauki i przyswojenia przekazywanych informacji.

Szkoła, poprzez Edukatorów Zdrowotnych, powinna stać się wyrazicielem potrzeb dzieci z cukrzycą oraz innymi chorobami przewlekłymi na każdym polu: emocjonalnym, społecznym i kulturalnym, proponując im pełne wychowanie, w którym nie brakuje żadnego ogniwa. Szkoła powinna połączyć działania różnych osób i instytucji (szkoła, rodzina, centrum diabetologiczne, personel medyczny w szkole, psycholog szkolny, stowarzyszenie wspierające diabetyków i ich rodziny) dla dobra uczniów przewlekle chorych i ich rodzin, dbając o to, aby proces edukacyjny pozostawał spójny, niedyskryminujący i polegał na włączeniu społecznym, sprzyjając prawidłowemu rozwojowi dzieci. W miarę możliwości placówki edukacyjne powinny godzić wychowanie w szkole ze stylem życia dziecka chorego na cukrzyce w rodzinie i jego funkcjonowaniu we współczesnym świecie, tak aby mogło ono realizować program leczenia oraz przeżywać swoją chorobę w sposób jak najmniej traumatyczny. Odpowiednie przygotowanie Edukatora z zakresu opieki w cukrzycy jest konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa choremu uczniowi i stworzenie poczucia bezpieczeństwa dla wszystkich z jego otoczenia.

Poprzez Edukatorów Zdrowotnych, każda placówka edukacji powszechnej powinna zachęcać innych uczniów i pracowników pedagogicznych, aby utrzymywali stały kontakt z rodziną dziecka z cukrzycą oraz do zdobywania wiedzy na temat cukrzycy i umiejętności odpowiedniego postępowania wobec chorego dziecka, jak również inicjować i popierać zdobywanie wiedzy o cukrzycy w szkole poprzez: organizowanie kursów wiedzy dla personelu, przekazywanie uczniom podstawowych informacji o cukrzycy oraz uwrażliwianie na problemy zdrowia i choroby.

Dziecko z chorobą przewlekłą, niezależnie od kiedy wystąpiła musi się z chorobą zaprzyjaźnić i nauczyć z żyć, aby z życia czerpać jak najwięcej, bez szkody dla własnego zdrowia. Tego nauczy go właśnie Edukator. W relacjach dziecko z cukrzycą – Edukator Zdrowotny chodzi dziś także o budowanie relacji opartych na poufności i zaufaniu z chorym, a nie jedynie przekazywanie wiedzy polegającej na zakazach i nakazach.

BIBLIOGRAFIA

[1] Woynarowska B, Edukacja zdrowotna w szkole w Polsce. Zmiany w ostatnich dekadach i nowa propozycja. Probl Hig Epidemiol 2008, 89(4): 445-452

[2] Wołowski T, Jankowska M. Wybrane aspekty zachowań zdrowotnych młodzieży gimnazjalnej. Część I. Zachowania młodzieży związane z odżywianiem. Probl Hig Epidemiol 2007, 88(1): 64-68

[3] Zalewska M, Maciorkowska E. Rola edukacji żywieniowej w populacji dzieci i młodzieży. Med Og Nauk Zdr. 2013; 19(3): 375–378

[4] Wrona-Wolny W, Makowska B, Opinie studentów – przyszłych nauczycieli wychowania fizycznego dotyczące realizowanych przez nich zajęć z edukacji zdrowotnej w szkole. Hygeia Public Health 2011, 46(4): 477-483

[5] Zadarko-Domaradzka M, Matłosz P, Warchoł K. Edukacja zdrowotna w szkolnej praktyce procesu wychowania fizycznego. Probl Hig Epidemiol 2014, 95(3): 673-678

[6] Mickley KL, Sigler AN, Burhart P, Promoting Normal Development and Self-Efficacy in School-Age Children Managing Chronic Conditions. Nursing Clinics of North America 2013, 48(2):319-28

[7] Linkova M, Kimakova T, Link R, Specific factors of quality of life in children with diabetes mellitus. School and Health 2011, 21, Education and Healthcare

[8] Gawłowicz K, Krzyżniak A, Wpływ cukrzycy typu 1 u dziecka na funkcjonowanie rodziny. Probl Hig Epidemiol 2009, 90(1): 72-77

[9] Stefanowicz A, Brandt A, Myśliwiec M, Balcerska A, Edukacja zdrowotna w cukrzycy typu 1. Problemy Pielęgniarstwa 2011; 19 (3): 411–415

[10] Willis T., Diabetes: A medical odyssey, New York, Tuckahoe, 1971, 95.

[11] Richardson J.T.E.: Cognitive function in diabetes mellitus, Neurosci Biobehav Rey 2006, 26.

[12] Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2008 nr 14, poz. 2)

[13] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia, 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. 2012, nr 9 poz.977)

[14] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów przedszkola i szkoły publicznej (Dz. U. 2015, Nr 10, poz. 90)

[15] Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 24 lutego 2017r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (D.U.2017 poz. 356).

[16] Słownik języka polskiego, praca zbiorowa, PWN, Warszawa 2014, s. 198

[17] http://www.keizp.pan.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=74&Itemid=171

[18] http://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci/news%2C459642%2Cprawie-czterokrotny-wzrost-zachorowan-na-cukrzyce-w-latach-1980-2014.html

– zapisujmy wyniki, uwagi, nietypowe sytuacje. Bardzo pomaga przegląd z kilku ostatnich dni, szczególnie gdy cukry szaleją!

– w ciepłe dni opakowanie, przed założeniem nowego wkłucia warto włożyć na trochę do zamrażalnika opakowanie z wkłuciem. Tworzywo nabierze sztywności i unikniemy w ten sposób zgięcia kaniuli.

– w upalne dni do zbiorniczka warto przetłaczać niewielkie ilości insuliny i dopełniać co dwa, trzy dni świeżą porcją, przechowywaną w chłodzie. Pamiętajmy, że insulina jest białkiem i jest wrażliwa na temperaturę. Tak samo jak w siarczyste mrozy, przebywając na dworze z insuliną, chowamy blisko ciała peny lub wężyk od pompy.

– stosując wkłucia metalowe z dodatkowym plasterm (np. wkłucie “Sure-T”) miejsce przyklejenia plastra z łącznikiem wężyka również oczyścić spirytusem. Plasterek nie będzie się odklejał.

– w lodówce obok insuliny powinien znaleźć się … termometr i czasem popatrzmy na temperaturę jaką wskazuje. Lodówka to tylko urządzenie i ma prawo sie zepsuć albo niedomagać. Uwaga ta ma ogromne znaczenie w przypadku lodówek, których nie znamy np. w hotelu lub na wakacjach. Zanim włożymy do nich insulinę koniecznie sprawdźmy czy nie mrozi zamiast chłodzić!

MO

Kiedy ochłoniesz nieco po pobycie w szpitalu i przygotowaniu do opieki nad diabeciakiem, czeka Cię kilka spraw do załatwienia.

• Orzeczenie o niepełnosprawności

* lekarz diabetolog wystawia zaświadczenie o chorobie dziecka, które należy przekazać lekarzowi pierwszego kontaktu. Stanowi ono podstawę do wypisania recepty np. na paski lub insulinę.

* do właściwego powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności należy złożyć wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności dla celów uzyskania zasiłku pielęgnacyjnego i ewentualnie uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego. Do wniosku dołączyć należy kserokopie dokumentów medycznych – wg wymogów wskazanych na wniosku.

* po uzyskaniu decyzji orzekającej o niepełnosprawności masz prawo złożyć wniosek o przyznanie zasiłku pielęgnacyjnego z tytułu niepełnosprawności dla dziecka poniżej 16 roku życia (153,00zł miesięcznie) oraz w niektórych przypadkach świadczenia pielęgnacyjnego na osobę opiekującą się dzieckiem.

* jeśli dziecko posiada osobistą pompę insulinową, lekarz diabetolog albo lekarz pierwszego kontaktu (ale tylko specjalista pediatra!) wystawia zlecenie na zaopatrzenie w wyroby medyczne – DRUK do pobrania w załączniku nr 5. Wypełniony dokument przedkłada się we właściwym oddziale NFZ celem uzyskania karty zlecenia na zaopatrzenie w środki medyczne przysługujące comiesięcznie (ważna na 1 rok). Prosimy pamiętać, że zlecenie jest ważne w miesiącu wystawienia, czyli jeśli zostało wystawione np. 30 lipca na realizację zlecenia mamy… dwa dni – 30 i 31 lipca. W sierpniu będzie już nie ważne.

• Stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych 

* Jeżeli jesteś studentem posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności, masz prawo ubiegać się o STYPENDIUM SPECJALNE.

* Przyznanie stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych nie jest uwarunkowane przedstawieniem zaświadczeń umożliwiających ustalenie sytuacji materialnej w rodzinie wnioskodawcy. 

* Student ubiegający się o przyznanie stypendium specjalnego dla osób niepełnosprawnych składa tylko wniosek wraz z zaświadczeniem wystawionym przez właściwy organ orzekający niepełnosprawność, czyli aktualne orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. 

* Wysokość stypendium specjalnego nie jest uzależniona od stopnia niepełnosprawności. Każdy student posiadający aktualne orzeczenie o niepełnosprawności po przedłożeniu stosownych dokumentów, otrzyma stypendium specjalne w wysokości 200 zł miesięcznie. 

* Stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych student może otrzymywać TYLKO NA JEDNYM KIERUNKU studiów. 

MO

Pamiętajmy, że:

– cukrzyca to taki trochę francuski piesek: nie lubi zmian, źle znosi zmiany klimatu, stref czasowych, a czasem nawet i zmiany pogody! Należy o tym pamiętać szczególnie podczas wakacji i dopasowywać dawki insuliny bazowej lub długodziałającej.

– czasem możemy bardzo starać się prawidłowo wyliczyć posiłek, podać właściwie insulinę, a poziom cukru nie będzie zadowalający. Pamiętajmy, że nie przeskoczymy czasem emocji czy burzy hormonów u diabetyka. Trzeba za to spróbować rozpoznać, czy dany poziom jest efektem jakieś sytuacji, stresu albo … czegoś nowego. Wniosek: cukrzyca zmusza do myślenia i kojarzenia faktów, czyli ma korzystny wpływ na nasz intelekt. 

– planując podróż za granicę dobrze jest poszukać w internecie, gdzie znajduje się najbliższy miejscu naszego pobytu szpital diabetologiczny. To nie jest trudne, wszak na cukrzycę chorują wszystkie dzieci świata.

– zmieniajmy codziennie (np.: rano przy śniadaniu) lancet w nakłuwaczu. Starsze dzieci niech robią to samodzielnie i niech stanie się to ich codziennym nawykiem! Opuszki palców szybko odwdzięczą się urodą i brakiem konieczności głębszego kłucia.

– używajmy wagi na co dzień. To nie boli! To nic nie kosztuje! To tylko chwila, która pozwala nam przechytrzyć chorobę i lepiej wyrównać poziom cukru we krwi. Stwórzmy sobie ściągi z ilościami WW i WBT pokarmów. Można powiesić je w kuchni np. na lodówce lub tablicy. Nam będzie łatwiej, a i dzieci z czasem same zapamiętają, który posiłek jak liczyć.

– uwaga na … rutynę! Tak, tak! Szczególnie u osób, które używają penów. Czasem insulinę podaje się “odruchowo” a tu nie ma możliwości sprawdzenia, ile jej padano. I proszę nie pomylić penów z insulinami długo działającą i krótko działają, a proszę wierzyć, to się zdarza!

MO

Mali diabetycy wymagają szczególnej opieki, gdyż nie są w stanie samodzielnie zapanować nad przeliczaniem jedzenia, podaniem insuliny penem czy pomocy w chwilach niedocukrzenia. Na szczęście co raz więcej dzieci posiada dziś pompy insulinowe, jednak ułatwiają one jedynie podawanie insuliny.

Codzienność rodziny z małym diabetykiem jest dość skomplikowana. Najczęściej jedno z rodziców rezygnuje z pracy, aby dojrzeć słodziaka w szkole lub przedszkolu. Również cukrzyca może wzbudzać strach wśród pedagogów dziecka. Bo przecież lęk przed nieznanym jest cechą osobowości każdego człowieka. I dlatego:

– dobrze jest wyjść z inicjatywą, porozmawiać z najbliższym nauczycielem dziecka o istocie i przebiegu cukrzycy i zapobieganiu sytuacjom awaryjnym,

– fundacja nasza pomoże zorganizować szkolenie dla grona pedagogicznego, w końcu pod opieką pedagogów szkoły podstawowej dziecko pozostaje nawet przez 6 lat!

– jeśli szkoła posiada opiekę pielęgniarską dobrze, aby w gabinecie pielęgniarki szkolnej (jeśli takowego nie ma to w ustalonym miejscu wiadomym wszystkim nauczycielom w szkole) znajdował się zestaw z glukagonem Hypo-Kit oraz glukoza lub sok na pomoc w razie hipoglikemii. Cukierek lub glukozę albo inną słodkość dziecko powinno mieć zawsze przy sobie.

– świetnie byłoby, aby dziecko umiało samodzielnie wykonać pomiar cukru we krwi. Jesteśmy pewni, że większość dzieci już dawno to potrafi.

– często personel medyczny opiekujący się diabetykiem prosi o zakup telefonu komórkowego dla dziecka, aby mogło w każdej chwili zadzwonić do opiekunów. 

Pamiętajcie, że troskliwi opiekunowie są przychylniej odbierani w szkołach, nawet jeśli czasem ocenią nas jako nadopiekuńczych.

Niestety, kochani rodzice i opiekunowie, to do nas należy przewidywanie sytuacji, to my musimy zadbać o regularną wymianę wkłuć, zorganizowanie kontaktu z nauczycielami, aby dzień wcześniej móc przygotować dziecko (i siebie) do dodatkowej lekcji WF czy wyjścia do kina.

Jednocześnie okazywanie naszym dzieciom zaufania w podejmowaniu decyzji o swojej cukrzycy pozwoli im uwierzyć w siebie i szybciej nauczą się zarządzania swoją chorobą.

Pamiętajmy też, że wszelkie dobre nawyki w prowadzeniu cukrzycy łatwiej wyrobić u Jasia, aby Jan pozostawał w zdrowiu długie lata.